بررسی الفاظ مشترک ومتضاد درتفسیر التبیان شیخ طوسی

author

  • فاطمه رحمتی دانش آموخته در مقطع دکتری زبان وادبیات عربی واحد تهران مرکز ی
Abstract:

بررسی مقوله ی تغییر یا تعدد معنی به سبب اهمیت ونقش آن در دریافت معانی از آثار مکتوب و متون دینی وادبی , یکی از مباحث با سابقه ودر عین حال کاربردی از گذشته تا  عصر حاضرمی باشد .مقاله ی پیش رو با موضوع , الفاظ مشترک ومتضاد در تفسیر التبیان ,نوشته ی شیخ طوسی, کوششی است درجهت تشخیص مصداقهایِ مفهوم یاد شده در این تفسیر. تفسیرالتبیان با بهره مندی از منابع متعددی,همچون آیات قرآنی وتعمق در معانی آن ,احادیث , بهره گیری ازآثار (فراء , أخفش , أبئ عبیده ,مفضّل وزجّاج ) همچنین در بخش لغت ونحو به (العین)خلیل بن احمد (الکتاب)  سیبویه ,(جمهره اللغة) ابن درید ,(تهذیب اللغة) الأزهری دیوان شاعران  خصوصاً جاهلی واسلامی به رشته تحریر در آمده است.در  رابطه با (بررسی مصادیق اشتراک وتضاد)-موضوع این مقاله- باید گفت: در بین مصادیق مورد اشاره شیخ (ره)  ؛ تعداد مصادیق اشتراک 39 مورد وتعداد مصادیق تضاد 22مورد می باشد. تشخیص مصادیق اشتراک وتضاد در همه ی سوره ها به یک شکل ویک میزان نبوده است .به عنوان مثال سوره بقره؛ به عنوان بلند ترین سوره در قرآن کریم , بیشترین تعداد آیاتی که دارای تحول معنا در واژه ها هستند را ؛ دارد. این در حالی است که شیخ(ره) در برخی از سوره ها ,اشاره ای به تحول معنی نداشته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نحوۀ استفادۀ شیخ طوسی از روایات در تفسیر التبیان

نخستین گام‌های مفسران در تدوین تفاسیر، جمع آوری روایاتی بود که به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم به تفسیر آیات می‌پرداخت، روایاتی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و یا ائمه (علیهم السلام) که در تفسیر آیات به آن استناد می‌شد، این روش در عصر حضور و پس از آن نیز روش معمول برای تفسیر قرآن کریم بود تا اوایل قرن چهارم هجری که جهان اسلام با تحول دانش تفسیر مواجه شد و با رشد عقل گرایی به ویژه در مدرسه...

full text

نحوۀ استفادۀ شیخ طوسی از روایات در تفسیر التبیان

نخستین گام های مفسران در تدوین تفاسیر، جمع آوری روایاتی بود که به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم به تفسیر آیات می پرداخت، روایاتی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و یا ائمه (علیهم السلام) که در تفسیر آیات به آن استناد می شد، این روش در عصر حضور و پس از آن نیز روش معمول برای تفسیر قرآن کریم بود تا اوایل قرن چهارم هجری که جهان اسلام با تحول دانش تفسیر مواجه شد و با رشد عقل گرایی به ویژه در مدرسه...

full text

مبانی رویکرد‌ ادبی در تفسیر سید مرتضی و شیخ طوسی با تکیه بر "الامالی" و "التبیان"

رویکرد ادبی در تفسیر قرآن بر مباحث لغت، صرف، نحو و بلاغت استوار است؛ چنان‌که مکتب ادبی معاصر علاوه بر این مبانی، اصول دیگری از جمله اصالت دادن به فهم ادبی محض از قرآن را نیز در نظر دارد. با مقایسۀ مبانی رویکرد ادبی سید مرتضی و شیخ طوسی در دو کتاب امالی و التبیان، جنبه‌های گوناگون تفاوت آنها با مکتب ادبی معاصر و از سوی دیگر شباهت تنگاتنگ مبانی این دو مفسّر و البتّه برخی تفاوت‌های...

full text

الفاظ مترادف و شیخ علی صغیر

 بیشتر زبان‌شناسان و دستوردانان، پذیرای اصل ترادف­اند. اما عاملی که ما را بر آن داشت تا دگر بار به کالبدشکافی این پدیده بپردازیم، دستیابی به نتایج تازه ای بود که امید است ثمربخش واقع شود. از سوی دیگر، فهم آیات قرآنی و درک روایات معصومان (ع) بدون دریافت معنای واقعی واژگان، میسور نیست. این نوشتار در پی آن است تا به تشریح الفاظی بپردازد که شیخ علی صغیر (ره) همچون دیگران، در شرح خود بر صحیفة سجادیه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 41

pages  121- 149

publication date 2016-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023